Paardencommunicatie: Wat ‘zeggen’ de Schouders en Heupen?

Heupen

De heupen van het paard kunnen veel betekenissen hebben. Als je een paard bijvoorbeeld longeert, dan gebeurt het weleens dat het paard zijn heupen steeds naar binnen laat vallen. Veel mensen denken dan dat het paard een beetje stijf is, of het valt ze eenvoudigweg niet eens op! In paardentaal betekent een heup in een ander paard zijn gezicht echter doodeenvoudig dat je ‘zijn rug op’ kan! Je bent uitgedaagd om die heup terug te zetten, waar hij hoort, nl achter de voorhand en vooral uit jouw gezicht! Er zijn paarden die met een oor op jou gericht, likkend en kauwend, met hun heup in jouw ruimte lopen. Deze paarden zeggen daarmee: ‘ja, ik hoor je!’, ‘ja, ik ben ontspannen, maar verder negeer ik je volkomen: je bent lucht voor mij’ Een dominant paard zou op deze uitdaging als volgt reageren: in de richting van de bewuste heup dreigen met bijten, of daadwerkelijk in de bewuste heup bijten! Eventueel met een woest ronddraaiend hoofd, om aan te geven dat hij boos hierover is, of op en neer bewegend hoofd om zijn irritatie te uiten.

Schouders

Als de schouders van het paard het dichtst bij jou zijn, wil dat hoogstwaarschijnlijk zeggen dat jouw paard zijn hoofd van je heeft afgewend en heeft hij zijn aandacht gericht op iets wat zich aan jullie buitenkant bevindt. Waarom denk je dat het paard zijn hoofd afwendde? Omdat hij wilde kijken naar datgene wat zijn aandacht trok? Niet perse! Hij hoeft helemaal niet zijn hoofd te draaien om opzij te kijken! Hij heeft zijn ogen immers aan de zijkant van zijn hoofd zitten! Hij kan daarmee dus bijna 360º om zich heen zien. Het betekent m.i. eerder dat je paard je uitdaagt. Hij zegt hiermee: ‘Eens kijken of jij wel het betere paard bent. Heb je mijn uitdaging gezien?’ Als je niets doet met deze uitdaging, verlies je bij zo’n paard algauw zijn respect.

Het komt ook vaak voor dat wij onbewust het hoofd naar buiten duwden, waardoor de schouder automatisch in onze persoonlijke ruimte komt. Het effect hiervan is echter hetzelfde. Hij heeft in beide gevallen de ‘verkeerde’ buiging gekregen (nl hij is van jou af gebogen en zijn lichaam ‘duwt’ in jouw persoonlijke ruimte en daarmee neemt hij een dominante positie aan). Een respectvol paard heeft immers zijn lichaam om jou heen gebogen!

Verkeerde buiging wordt ‘bestraft’

Lengtebuiging

De buiging van het paard in zijwaartse richting noemen we de lengtebuiging. We kennen ook een verticale buiging, oftewel de toplijn of bovenlijn van het paard (zie vorige artikel over de ‘4 ruglijnen’) De lengtebuiging vraag je aan (als je ernaast loopt) door het punt te masseren net achter de elleboog, net achter waar de singel zou zitten. Eigenlijk precies daar waar een ruiter zijn been legt en waar de eventuele spoor het paard zou raken. Je kunt dit punt masseren met je vinger (duim), met je kuit, met de punt van een zweep, of inderdaad met je spoor. Een paard op de rechterhand zou ook in zijn lichaam een lengtebuiging naar rechts moeten hebben (dwz: het paard moet in zijn lichaam de vorm hebben van een rechtsom gebogen banaan). Als je links van je paard staat, dient het paard linksom om jou heen gebogen te staan. Zo niet, dan heeft je paard blijkbaar geen respect voor je.

 

Als we aan het rijden zijn hoort je paard gebogen te zijn om je binnenbeen. Soms valt je paard ‘over de binnenschouder’. Dit kan een aantal betekenissen hebben:

1                 je paard heeft geen ‘respect’ voor je binnenbeen

2                 je paard ziet iets aan zijn buitenkant waarvoor hij bang is.

3                 Je paard gaat in contrastelling om ogenschijnlijk geen enkele reden. Vaak gebeurt dit in een hoek. De reden? Het paard ziet de hoek als een val! Hij weet dat hij niet aan de buitenkant weg kan komen, omdat daar de bakrand is. Hij ziet voor zich ook een blokkade en ziet nog maar een uitweg en dat is dwars door je binnenbeen.
Vooral een jong paard loopt nogal vaak in contrastelling door de bochten. Veel mensen denken dat dit komt omdat het paard zijn balans nog niet heeft gevonden, maar ik denk eerder dat het paard nog geen vertrouwen in de hulpen van de ruiter heeft. Hij moet nog de meerwaarde van een goede beenmassage leren waarderen. Met de juiste massage (met het correcte been in de juiste takt) gaat het paard zijn lichaam beter buigen en daardoor meer nageven (zijn rug gaat meer dragen en het hoofd komt lager, waardoor de endorfinen beginnen te stromen. Zie vorige artikel: de 4 ruglijnen). Als je een jong paard rijdt, ga dan niet er vanuit dat je paard de correcte stelling wel aan zal nemen. Het kan dan verstandig zijn om het paard een tijdje expres in contrastelling te rijden, totdat hij dusdanig nageeft en ontspant dat je daarna de stelling met het correcte binnenbeen kunt veranderen. Dit betekent ook dat je een paard in contrastelling niet door de bocht kan ‘sturen’. Zo’n ‘verkeerd’ gebogen paard dien je dan ook door de hoeken heen te laten ‘wijken’. Voor een paard in draf wordt het een extra uitdaging voor de ruiter, want als je op de linkerhand bent en je paard is rechtsom gebogen. Welk been is dan het ‘buitenbeen’, ofwel op welk been moet je nu lichtrijden?
Juist ja: het linkerbeen, oftewel: een instructeur bij een reguliere manege zou dan zeggen dat je op het verkeerde been zit. Dit is echter niet waar: je zit op het correcte been voor de stelling die je paard op dat moment heeft. Het is echter voor de betreffende richting niet de correcte stelling/buiging.
Je moet ook alert zijn op stelling/buigingveranderingen die je paard uit zichzelf aanneemt en dienovereenkomstig van been verwisselen!

4                 Vaak neemt een paard de verkeerde stelling aan, puur doordat de ruiter teveel in de bocht ‘hangt’. Als wij teveel naar binnen gaan leunen nemen we de ruggegraat mee naar binnen en als compensatie hiervoor en om niet om te vallen in de bocht, zal je paard daarom zijn hoofd naar buiten brengen.

Linda

Kom naar de introductie Paard en Mens in Contact!

Heb je specifieke trainingsvragen of wil je meer weten over onze aanpak? We organiseren bijna maandelijks een introductieclinic Paard & Mens in Contact! Tijdens deze interactieve demonstratietraining van 2,5 uur maak je kennis met technieken voor natuurlijk paarden trainen en met het paard als spiegel van je onderbewuste.

Meld je hier aan!

NRWC blog door Linda Polak.

 

6 thoughts on “Paardencommunicatie: Wat ‘zeggen’ de Schouders en Heupen?

  1. Hoi Linda, Mooie opmerking dat het paard niet weet dat ik ‘t niet weet. Fijn om alles zo stap voor stap te lezen. Goede foto!Ik moet me echt nog inspannen om de stukjes over buiging voor me te zien. Tekeningen zouden wellicht helpen.
    Tot zaterdag.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *